Kasım ayı ihracat verileri açıklandı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ‘Net ihracat, tam 4 çeyrektir, yani bir yıldır büyümeyi eksi yönde etkiliyor. Gidişatı tersine çevirmek, üretim ve ihracatı büyümenin lokomotifi yapabilmek için rekabetçiliğimizi yeniden kazanmamız gerekiyor.’ ifadelerine yer verdi.
En çok ihracat yapan sektörler sıralamasında otomotiv, kasım ayında da 3,8 milyar dolarla liderliğini devam ettirdi. Kimyevi maddeler 2,4 milyar dolarla ikinci, elektrik-elektronik 1,5 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı.
Türkiye’nin kasım ayı ihracatı 22,7 milyar dolar oldu. Ocak-Kasım döneminde 11 aylık ihracat 247,2 milyar dolara, son 12 aylık ihracat ise 270,6 milyar dolara ulaştı.
Kasım ayı ihracat verileri Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe tarafından Ankara’da açıklandı.
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, konuşmasında arzu ettikleri düzeyde olmasa da kasım ayı ihracatında artış kaydettiklerini söyledi. Gültepe, şöyle devam etti: “Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, kasımda 22,7 milyar dolarlık ihracata imza attık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,2 artıdayız. Ocak-Kasım döneminde 11 aylık ihracatımız 247,2 milyar dolara, son 12 aylık ihracatımız ise 270,6 milyar dolara ulaştı. 11 aylık ihracatta yüzde 3,7, yıllıklandırılmış ihracatta yüzde 3,5 artıdayız. Kasım ayında hizmet ihracatımızın 9,9 milyar dolar civarında geleceğini tahmin ediyoruz. Sektörler özelinde baktığımızda otomotiv 3,8 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. Otomotivi, 2,4 milyar dolarla kimyevi maddeler, 1,5 milyar dolarla elektrik-elektronik, 1 milyar 319 milyon dolarla çelik ve 1 milyar 291 milyon dolarla hazır giyim takip etti. Toplamda 12 sektörümüz ihracatını artırırken, 14 sektörümüz kasım ayını ekside tamamladı. TİM verilerine göre 38 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan beş ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve İzmir şeklinde sıralandı. Kasımda 1008 firmamız ilk kez ihracat gerçekleştirdi. Birim ihracat değerimiz 1,66 dolar oldu. Parite geçen ay ihracatımıza 843 milyon dolar katkı verdi. 22,7 milyar dolarlık ihracatımızın yüzde 3,7’si parite artışından kaynaklandı.”
Kasımda en çok ihracat yapılan ülkelerin Almanya, ABD, Birleşik Krallık, İtalya ve Irak şeklinde sıralandığını bildiren Gültepe, toplamda 124 ülkeye ihracatta artış, 94 ülkeye ihracatta ise düşüş olduğunu kaydetti.
Sürdürülebilir büyümeyi üretim ve ihracatla sağlayabiliriz
Konuşmasında güncel gelişmeleri de değerlendiren Mustafa Gültepe, sağlıklı ve sürdürülebilir büyümenin üretim ve ihracatla sağlanabileceğinin bir kez daha altını çizdi. Ancak son bir yılda farklı bir tabloyla karşı karşıya kaldıklarını ifade eden Gültepe, sözlerini şöyle sürdürdü: “Birkaç gün önce büyüme verileri açıklandı. Türkiye ekonomisi 3. çeyrekte yüzde 3,7 büyüme kaydetti. Böylece 21 çeyrektir devam eden büyüme serisini koruduk. Küresel pek çok zorluğa rağmen böyle bir seri yakalamak elbette önemli. Ancak büyümeyi üretim ve ihracat yerine tüketim sırtlamış durumda. Hane halkı harcamalarında yüzde 4,8 artış var. Bu artış büyümeye tek başına 3,2 puan katkı sağladı. Yani büyümenin ana gövdesini iç talep oluşturdu. Net ihracat ise büyümeyi bir puan aşağı çekti. İhracatımız değer olarak artıyor gibi görünse de, reel olarak yüzde 0,7 küçüldü. Daha da önemlisi net ihracat, tam 4 çeyrektir, yani bir yıldır büyümeyi eksi yönde etkiliyor. Gidişatı tersine çevirmek, üretim ve ihracatı büyümenin lokomotifi yapabilmek için rekabetçiliğimizi yeniden kazanmamız gerekiyor.”
Yeni pazar arayışlarımızı hız kesmeden sürdürüyoruz
Mustafa Gültepe, küresel ticaretin görünümü ve olası risklerle ilgili de şunları söyledi: “Büyük ekonomiler çeşitli kaygılar ve hedeflerle dış ticaret politikalarını hızla sıkılaştırıyorlar. Özellikle G20 ülkelerinde korumacılığın güçlü bir yükseliş eğilimine girdiği görülüyor. Dünya Ticaret Örgütü’nün son raporu G20 ülkelerinde gümrük vergisiyle karşılaşan ticaret hacminin bir yılda dört kat arttığını ortaya koyuyor. Diğer yandan, AB’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nda geçiş dönemi bu ay sonunda tamamlanıyor. 1 Ocak 2026 itibarıyla çimento, alüminyum, elektrik, çelik ve gübre sektörlerimizde raporlama zorunluluğu başlayacak. Teslim süreçlerinde sorun yaşamamak adına firmalarımızın hazırlıklarını bu ay tamamlaması gerekiyor. Tüm bu gelişmeler, önümüzdeki dönemde ihracatımızı daha zor günlerin beklediğine işaret ediyor. İşimiz zor olmakla birlikte her dönemin kendine özgü fırsatları da beraberinde getirdiğini biliyoruz. Dolayısıyla karamsarlığa düşmeden yolumuza devam ediyoruz. Yeni pazar arayışlarımızı hız kesmeden sürdürüyoruz. Bu kapsamda kasım ayında Çin, İtalya, Endonezya, Malezya ve Gana’da ticaret heyetleri gerçekleştirdik. Bu ay Senegal, Japonya ve Fildişi Sahili’nde heyet programlarımız olacak.”
