Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek ve Türk lirasına geçişi teşvik etmek amacıyla makro ihtiyati çerçevede önemli düzenlemelere gitti. Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kar ve Zarara Katılma Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı, 2020/3) ile Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı, 2013/15)’te yapılan değişiklikler Resmî Gazete’de yayımlandı.
Merkez Bankası’nın 2025/14 ve 2025/15 sayılı tebliğleri kapsamında uygulamaya konulan düzenlemeler, özellikle dövizden Türk lirasına geçişin hızlandırılmasını ve bankacılık sistemindeki TL ağırlığının artırılmasını hedefliyor.
TL mevduat oranı düşük bankalara yeni hedefler
Yapılan değişiklikle, gerçek kişilere ait TL mevduat oranı %60’ın altında kalan bankalar için hedef oranlar yukarı çekildi. Gerçek kişi TL mevduat oranı %60 ile %65 arasında olan bankalar için ise her ay %0,4 oranında artış hedefi getirildi. Bu adım, bankaların daha fazla TL mevduat toplamasını teşvik etmeyi amaçlıyor.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında yeni dönem
KKM hesaplarında zorunlu karşılık oranı %33’ten %40’a çıkarılırken, bu hesaplara uygulanacak asgari faiz oranı politika faizinin %50’sinden %40’ına düşürüldü. Böylece, KKM’nin cazibesinin kademeli olarak azaltılması ve TL’ye geçişin ön plana çıkarılması hedefleniyor.
KKM’den TL mevduata geçiş hedefi kaldırılırken, hem KKM’nin yenilenmesi hem de TL’ye dönüş sürecine dair toplam hedef korunarak daha esnek bir yaklaşım benimsendi.
Vadeli mevduatta yeni enstrümanlar ve zorunlu karşılık ayarları
Merkez Bankası, 1 aydan uzun vadeli değişken faizli TL mevduat hesaplarının açılmasına da olanak tanıdı. Bu sayede, yatırımcılara enflasyona ve piyasa faizlerine duyarlı mevduat ürünlerine erişim imkânı sağlanmış oldu.
TÜFE, ÜFE ve TLREF gibi referanslara endeksli mevduatlar için tüm vadelerde zorunlu karşılık oranı %10 olarak belirlendi. Öte yandan, yabancı para mevduatlar için TL cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık oranı %4’ten %2,5’e indirildi.
Ekonomik dengelenmeye katkı bekleniyor
Söz konusu düzenlemelerin, finansal istikrarı desteklemesinin yanı sıra para politikasının etkinliğini artırması bekleniyor. Merkez Bankası’nın bu adımları, TL’ye güvenin güçlendirilmesi ve dövizden çıkışın hızlandırılması yönünde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Merkez Bankası duyurusu için tıklayınız.
