Page 21 - Aralık
P. 21
Küreselleşme kelimenin sözlüklere girişi İkinci Dünya The introduction of the word globalization into
Savaşı sonrasına rastlar. Ancak küreselleşme kavramı dictionaries coincides with the post-Second World War.
sihirli bir kelime olarak hayatın her alanında sıklıkla However, the concept of globalization is often used as
kullanılır. Bu yüzden olsa gerek, küreselleşmenin herkes a magic word in all areas of life. Therefore, it is very
tarafından kabul edilebilir bir tanımını yapmak oldukça difficult to come up with a definition of globalization
zor. Körlerin fili tarif etmeleri gibi, hemen herkes that is acceptable to everyone. Just as blind people
küreselleşmeyi kendisine dokunan veya kendisinin describe the elephant, almost everyone defines
gördüğü açıdan bir tanımını yapıyor. globalization from the point of view that touches them
or sees them themselves.
İktisadi açıdan bakılacak olursa, en genel haliyle,
ülkeler arasında ekonomik sınırların kaldırılması veya From an economic point of view, in its most general
azaltılması ile dünya ekonomisinin tek bir pazara form, it is defined as the transformation of the world
dönüşmesi şeklinde tanımlanır. Diğer bir ifadeyle, economy into a single market by removing or reducing
üretimin, ticaretin, sermayenin ve bilginin önündeki economic borders between countries. In other words, it
engellerin kaldırılmasını ifade eder. refers to the removal of obstacles to production, trade,
capital and knowledge.
Kurala dayalı küreselleşme
Rule-based globalization
Aslında Birinci Dünya Savaşı öncesi dönemde de ülkeler
arasında ticaretin oldukça serbest olduğu dönemler In fact, in the period before the First World War,
söz konusu. Ancak ülkeler arasında ticarete ilişkin there were periods when trade between countries was
üzerinde uzlaşılan bir prensipler, ilkeler ve kurumların quite free. However, the lack of an agreed principle,
olmaması, ticarete keyfiliğin hâkim olmasına neden principles and institutions regarding trade between
olmuş. Nitekim jeopolitik risklerin arttığı dönemlerde, countries has caused arbitrariness to dominate trade.
örneğin iki dünya savaşı arası, ticarette korumacılığın As a matter of fact, in periods of increased geopolitical
risks, for example, between the two world wars, the rise
yükselmesi ve bunun keyfi olarak uygulanması, dünya of protectionism in trade and its arbitrary application
ticaretini derinden etkilemiş ve çok yıkıcı sonuçlara deeply affected world trade and caused very destructive
neden olmuştur.
consequences.
Uluslararası ticaretteki keyfiliği ortadan kaldırmak için, In order to eliminate arbitrariness in international
İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşturulan uluslararası trade, the international economic order created
ekonomik düzen ilkeler üzerine bina edilmeye after the Second World War was tried to be built
çalışılmıştır. Daha savaş bitmeden Amerika’nın Bretton on principles. Even before the end of the war, the
Woods kasabasında bir araya gelen ülkeler, Uluslararası countries that came together in Bretton Woods, USA,
Para Fonu (IMF) ile uluslararası parasal sistemin reached a consensus on the stability and principles of
ve 1990’lı yıllarda Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) international trade with the International Monetary
dönüşecek olan Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Fund (IMF) and the international monetary system and
Anlaşması (GATT) ile uluslararası ticaretin istikrarı ve the General Agreement on Tariffs and Trade (GATT),
prensipleri üzerinde uzlaşıya varmışlardır. Üçüncü bir which would turn into the World Trade Organization
süreç olarak, savaşla yıkılan Avrupa’nın yeniden imarı (WTO) in the 1990s. As a third process, the seeds of
için de bugün Dünya Bankası olarak bilinen yapının what is now known as the World Bank were sown in the
tohumları atılmıştır. reconstruction of war-destroyed Europe.
İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşturulan uluslararası The international economic management created after
ekonomi yönetimi bu üç ana yapı tarafından the Second World War was shaped by these three main
şekillendirilmiştir. Şöyle ki, GATT kapsamında, ticareti structures. Namely, within the scope of GATT, the rapid
engelleyici kotların hızla kaldırılması ve gümrük removal of trade-preventing quotas and the gradual
tarifelerinin ise aşamalı olarak azaltılması uluslararası reduction of customs tariffs accelerated international
ticareti hızlandırmıştır. trade.
IMF ise, 1970’li yıllarda altına bağlı dolar sisteminin IMF, on the other hand, contributed to this liberal wave
çökmesi ve petrol krizlerinin etkisini ortadan kaldırmak through the liberalization of capital movements and
için bu liberal dalgaya istikrar programları aracılığıyla the removal of obstacles to capital through stabilization
sermaye hareketlerinin serbestleştirilmesini ve programs in order to eliminate the impact of the
sermayenin önündeki engellerin kaldırılmasına katkıda collapse of the gold-linked dollar system and the oil
bulunmuştur. crises in the 1970s.
www.ekofull.com 19